Beleid, Recht, Uitvoerbaarheid en Handhaafbaarheid

De problematiek van de niet-uitvoerbaarheid van beleid en de niet-handhaafbaarheid van regelgeving komt op veel plekken in mijn geschriften en video's voor. Ik vond het niettemin nodig om daarnaast een kleine aparte rubriek te maken over dit onderwerp. De sinds de jaren zeventig ingevoerde scheiding van beleid en uitvoering heeft desastreus gewerkt op de kwaliteit van de uitvoerbaarheid van beleid en de handhaafbaarheid van regels. Niet alleen werd de samenleving niet – of niet op de juiste manier – van onderop betrokken bij het ontwerpen van beleid, maar ook en vooral was er sprake van een toenemende verwaarlozing van de kennis en inzichten van uitvoerende instanties en individuele uitvoerders. Er is veel, zeer veel over gepubliceerd. In mijn boek’ Over de bekwaamheid en geschiktheid van politieke ambtsdragers’ ga ik daar dieper op in. Ik beperk me hier tot enkele van mijn belangrijkste geschriften op dit punt.

230 De uitvoerbaarheid van beleid en de handhaafbaarheid van regelgeving.

Uitgave

In eigen beheer.

Strekking

Hoofdstuk I - De Problematiek gaat in op de achtergrond van de problematiek van onuitvoerbaar beleid en niet-handhaafbare regelgeving. 

Hoofdstuk II - De Analyse beschrijft officiële reacties van gezaghebbende organen op deze, al zo’n twintig jaar voortdurende, problematiek.

Hoofdstuk III - De Conclusie vat de oorzakelijke kern van de problematiek samen.

Hoofdstuk IV - De Remedie bevat mijn mening over de manier waarop de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid verbeterd zouden kunnen worden.

231 Uitvoerbaarheid en Handhaafbaarheid. Hoe Hirsch Ballin zijn eigen voorzet alsnog kan inkoppen.

Uitgave

Strekking

In eigen beheer. Augustus 2007.

Kabinet en parlement maken zich de laatste tijd (weer) zorgen over de uitvoerbaarheid van beleid en de handhaafbaarheid van regelgeving. Dit probleem speelt eigenlijk al sinds 1991. Ondanks vele adviezen en aanpakken bestaat het nog steeds. Is er iets mis met de adviezen? Zijn de aanpakken wel goed genoeg? Zeer beknopt passeren analyses van dit vraagstuk chronologisch de revue. Vervolgens leg ik uit waarom de daarin vervatte adviezen om de uitvoerbaarheid van beleid en de handhaafbaarheid van regelgeving te verbeteren tekortschieten en waarom maatregelen op dat punt verzandden in goede bedoelingen. Ik sluit af met de conclusie dat minister Hirsch Ballin een unieke gelegenheid krijgt om zijn karwei uit 1991 nu af te maken.

232 Hoor de ambtenaren.

Uitgave

Strekking

In eigen beheer. 21 januari 2009.

Over de manier waarop in 2003 de regering contrair het ambtelijke advies toch besloot om Bush en Blair te volgen in hun (niet door de VN geaccordeerde) aanval op Irak. Co-auteur Frank Ankersmit.

Indertijd ontwierp ik een serie video's in een rubriek Sterk met Beleid. Daarin licht ik diverse aspecten van uitvoerbaar beleid maken en handhaafbare regelgeving toe. 

Hoewel ik gaandeweg mijn juridische noties ben gaan verwerken in een interdisciplinaire context heb ik in het begin ook typisch juridische geschriften gemaakt. Deze rubriek begint met enkele artikelen over recht. Daarna volgen enkele boeken.

240 De artikelen 2 en 3 van de Verhaalswet Ongevallen Ambtenaren en de Hoge Raad

Uitgave

Strekking

Tijdschrift voor Overheidsadministratie 1970, nr. 1151.

Analyse en commentaar op een arrest van de Hoge Raad inzake nadelige financiële gevolgen voor een overheidslichaam dat verhaal zoekt op degene die, schuldig aan een ongeval, arbeidsongeschiktheid van een ambtenaar veroorzaakt, waardoor die overheid salarisschade lijdt.

241 Nogmaals de Hoge Raad en de Verhaalswet Ongevallen Ambtenaren 1965

Uitgave

Strekking

Tijdschrift voor Overheidsadministratie 1970, nr.1153.

Vervolg op het vorige artikel.

242 Het non-contentieuze administratieve proces aan de hand van een praktijkgeval (I)

Uitgave

Strekking

Tijdschrift voor Overheidsadministratie 1971, nr. 1168.

Een analyse van een besluitvormingsproces uit de praktijk van de Monumentenzorg.

243 Het non-contentieuze administratieve proces aan de hand van een praktijkgeval (II)

Uitgave

Strekking

Tijdschrift voor Overheidsadministratie 1971, nr. 1169.

Vervolg op het vorige artikel.

244 Openbaarheid van beleidsvorming

Uitgave

Strekking

in: Politisering van het openbaar bestuur, bundel van inleidingen voor het congres van de Vereniging voor Bestuurskunde op 13 en 14 december 1973. Congresuitgave van de Vereniging voor Bestuurskunde.

Een beschouwing over de mogelijke voorwaardelijke relaties tussen de begrippen openbaarheid van bestuur, beleidsvorming en politisering.

245 Openbaarheid van bestuur

Uitgave

Strekking

Intermediair, 2 augustus 1974.

Het belichten van vraagpunten in het licht van een in te voeren openbaarheidswet.

246 Het wetsontwerp openbaarheid van bestuur

Uitgave

Strekking

Bestuurswetenschappen 1975, nr. 5.

Een analyse van en commentaar op de belangrijkste onderdelen van het wetsontwerp openbaarheid van bestuur.

247 Het gewijzigde wetsontwerp openbaarheid van bestuur

Uitgave

Strekking

Beleid en Maatschappij, februari 1977.

Een analyse van en commentaar op de na het wetsontwerp verschenen regeringsstukken nrs. 5 t/m 14 (het Voorlopig Verslag en het Eindverslag). Uitvloeisel van mijn promotie in 1974 over het onderwerp Openbaarheid van Bestuur.

248 Gemeenten, AROB-bezwaar en advies

Uitgave

Strekking

Bestuurswetenschappen, januari 1978.

Een reactie op het artikel van Prof. Steenbeek Gemeenten en AROB-bezwaar, in Bestuurswetenschappen 1977, nr. 5.

249 Wetgevings-ambtenaren opgejaagd

Uitgave

Strekking

Binnenlands Bestuur 1981, nr. 35.

Column over de wetgevingsproblematiek.

250 Druk op het cybernetisch systeem

Uitgave

Strekking

Binnenlands Bestuur 1981, nr. 36.

Column over de regeldrift.

251 Evaluatiewerk geen kenbron van recht

Uitgave

Strekking

Binnenlands Bestuur 1981, nr. 45.

Column over een begrippenkader voor evaluatie van wetgeving.

Hier eindigt de reeks artikelen over recht. Nu nog enkele boeken over recht. Echter, zonder links.

252 Algemeen Bestuursrecht

Uitgave


Strekking

Stichting Centrale Opleiding voor het Examen Gemeenteadministratie II, 4e geheel herziene druk 1971.

In opdracht van het bestuur van de opleiding Gemeenteadministratie II (GA-II) is dit boek een bewerking en actualisering van het handboek Algemeen Bestuursrecht voor de studie GAII.

253 Openbaarheid van Bestuur

Uitgave

Strekking

VUGA 1974, Bestuurlijke Verkenningen nr. 18.

Dit is mijn dissertatie.

254 Voorschriften met betrekking tot de gewesten

Uitgave

Strekking

Losbladige editie, twee banden, Vermande Zn.

Een commentaar op de politieke, bestuurlijke, juridische, ruimtelijke en organisatorische ontwikkeling van de bestuurlijke reorganisatie van Nederland.

255 Provinciewet 

Uitgave

Strekking

Losbladige editie, een band, Vermande Zn.

Een beknopte toelichting op de Provinciewet ten behoeve van het HEAO.

256 Enkele kanttekeningen bij het ontwerp van wet Reorganisatie Binnenlands Bestuur en het ontwerp van wet tot wijziging van de provinciale indeling. 

Uitgave

Strekking

Vermande Zn., 1975.

Inleiding voor de studiedag Gewestvorming in Beleidsperspectief van het Instituut voor Bestuurswetenschappen, het Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting en het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap.

257 Enkele kanttekeningen bij het ontwerp van wet Reorganisatie Binnenlands Bestuur en het ontwerp van wet tot wijziging van de provinciale indeling. 

Uitgave

Strekking

Vermande Zn., 1975.

Inleiding voor de studiedag Gewestvorming in Beleidsperspectief van het Instituut voor Bestuurswetenschappen, het Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting en het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap.

258 Bestuursweten-schappelijk onderwijs 

Uitgave

Strekking

Kobra 1981.

Een studie over de vormgeving en inrichting van het bestuurswetenschappelijk onderwijs in de toekomst.

259 Burgemeesters wegen hun ambt 

Uitgave

Strekking

Kobra 1982.

Een bestuurskundig en onderwijskundig (empirisch) onderzoek op interdisciplinaire basis naar de wijze waarop de Nederlandse burgemeesters het relatieve gewicht van hun taken en van hun kennis- en vaardigheidsbehoeften beoordelen. Auteurs: L. Klinkers en J. Oosthoek, met partiële assistentie van A. Hordijk en H. Buwalda.

260 Life in Public Administration. Who administers? How, Where and with What does one administer/How does one learn to administer? 

Uitgave

Strekking

Kobra 1985.

Boek gewijd aan het werk van professor Anne Leemans, opgebouwd uit twaalf essays van internationale bestuurskundige auteurs onder redactie van Leo Klinkers.

261 De tien plagen van de staat. De bedrijfsmatige overheid gewogen.

Uitgave

Strekking

Van Gennep 2008

Een veroordeling van het neoliberale overheidsbeleid, gezien door de ogen van tien auteurs. Onder redactie van Anne Leemans en Leo Klinkers. Dit boek is een voorbeeld van de manier waarop ‘de politiek’ werkt: signalen van mensen die voorzien dat het fout zal gaan, negeren, blind en doof doorstampen op basis van Wiegels lijfspreuk "Beter een verkeerde beslissing dan geen beslissing", om jaren later vast te stellen – een voorbeeld - dat zorgverzekering in een context van marktwerking met wettelijk verplichte premiebetaling aan bedrijven als verdienmodel de leiding van die bedrijven in een permanente staat van dronkenschap brengt.