Verzameld Werk
Leo Klinkers
Auteur van Beleid begint bij de samenleving
Ik ben Leo Klinkers, bestuurskundige
Deze website is een verzameling van circa 95% van mijn bestuurskundige producties sinds 1970. Het begon met de wens om voor mijzelf een overzicht te maken van de omvang en rode draad in dat werk. Daarbij beperk ik me niet tot een droge opsomming van wat ik gepubliceerd heb, maar vertel ik ook over ervaringen uit het verleden; inclusief commentaar op het huidige politieke systeem tegen de achtergrond van wat ik sinds 1970 geleerd heb.

Het ontwerp en de vormgeving van deze website zijn gemaakt door Peter Hovens.
VIJFENVIJFTIG JAAR IN DE BESTUURSKUNDE
Zuivere en toegepaste wetenschap in dienst van het algemeen belang
Proloog
Deze digitale bibliotheek van eigen werk vereist een Verantwoording vooraf. Waarom is deze systematisering van mijn publicaties ontworpen? Wat heeft mij sinds 1970 bewogen om mijn loopbaan te zoeken in de bestuurskunde? Welke onderwerpen golden daarbij als leidende motieven? Wat heb ik ervan geleerd? En, de vraag: kunnen anderen er ook van leren? Wellicht geeft de Verantwoording goede antwoorden op die vragen.
Waardering
Je krijgt via dit verzameld werk gratis toegang tot heel veel artikelen, boeken, video's, recensies, lezingen en presentaties.
Als we willen dat onze kinderen en kleinkinderen Nederland, Europa en de Wereld beter gaan besturen dan onze generatie doet, dan heeft ‘saving the children’ de hoogste prioriteit. Elk kind, waar ook ter wereld, dat sterft, of lijdt, of zijn talenten niet kan ontplooien door oorlog of andere vormen van misdaden tegen kinderrecht - specifiek in continenten ver van ons vandaan - berooft de wereld van geniale vernieuwers. Bijdragen aan ‘Save the Children’ is bestuurskunde van topniveau. Daarom stel ik het op prijs wanneer je als blijk van waardering een donatie wilt geven aan Save the Children.
Inhoudsopgave deel A
Politiek, Bestuur, Beleid en Recht
-
sluipende verval politieke systeem
-
Opleidingen en cursussen
-
Geboden en verboden
-
beleid en recht
-
varia
-
recensies en boekbesprekingen
Het sluipende verval van ons politieke systeem
Hier begint een verzameling artikelen in tijdschriften, en video’s, zoveel mogelijk gerangschikt van vroeger naar nu. De onderwerpen verschillen, maar hebben met elkaar gemeen dat ze in een steeds kritischer stijl signalen plaatsen over de gestaag afnemende kwaliteit van het politieke systeem. Na de artikelen volgen boeken. Waar ik het origineel, of een versie in PDF, kon vinden heb ik een link geplaatst. Voor de goede orde meld ik nog dat ik probeer aan te geven op welke momenten het politieke systeem een ernstige neerwaartse kwaliteit onderging. Om te beginnen in de context van het nu volgende voorval in de Tweede Kamer dat ik om die reden uitvoerig beschrijf.
- 1. Het ruimtelijk beleid in Nederland. Waar moet dat heen? Hoe zal dat gaan?
- 2. Enkele beschouwingen over veranderingen in de wijze van wilsvorming in de Tweede Kamer
- 3. Idee is goed maar de vorm is fout
- 4. De dictatuur van de kletskoek
- 5. Tweede Kamer met 150 ministers
- 6. Reorganisatie van rijksdiensten beïnvloedt werkwijze Parlement
- 7. De wederopbouw van een politiekorps
- 8. Basisrapport Naleving. Waar komen de problemen met handhaving en naleving van beleid vandaan?
- 9. Bijlage 1, Het Ketenmodel, bij het Basisrapport Naleving
- 10. Pathologie van de naleving
- 11. Kunnen ambtenaren veranderen?
- 12. Populisten als vampiers
- 13. Politieke levenscyclus en vitaliteit
- 14. De sprong van Beleid naar Wetgeving
- 15. Politieke visie
- 16. Politieke nalatigheid
- 17. Bouwen aan vertrouwen. Zomaar een gesprek met mijn kleinzoon.
- 18. Het primaat van de kwaliteit van de politiek
- 19. De systeemfout ‘schaalvergroting’
- 20. De beperkte agenda van een zakenkabinet
- 21. Draaien in meervoud
- 22. Politicus, kom uit uw ivoren toren
- 23. De ziekte van het meebesturen
- 24. Democracide
- 25. Schaalbedrog
- 26. Deregulering
- 27. Lezing Keerkringbijeenkomst provincie NB, 22 maart 2004
- 28. Vragen over de grenzen van de discretionaire bevoegdheid
- 29. Vaarwel volksvertegenwoordiging
- 30. Dialoog met de samenleving
- 31. Problematische aspecten bij het ontwerpen en implementeren van beleid
- 32. “HIDTK” Het Is De Tweede Kamer
- 33. Grondslagen van het politieke ambt
- 34. De vloek van een politiek monopolie
- 35. Verwondering
- 36. Beleid begint bij de Samenleving. Een zoektocht naar de menselijke maat. Over de essentie van interactief beleid maken.
- 37. Vakvereisten voor Politiek en Beleid. Geboden en verboden in alfabetische volgorde.
- 38. Vakvereisten voor Politiek en Beleid (versie losse opstellen).
- 39. Waar zit jouw succes? Werken volgens het boekje
- 40. Enkele principes, voorwaarden en moeilijkheden bij interactief beleid maken.
- 41. Een kleine deontologie voor beleidsadviseurs. Over beleidsadvisering.
- 42. Op zoek naar de heilige graal
- 43. Beleid en Draagvlak voor duurzame verandering. Principes en standaarden van strategische beleidsvorming en -uitvoering.
- 44. Tweede Kamer in zelfreflectie
- 45. De staat van de Tweede Kamer
- 46. Over Bekwaamheid en Geschiktheid van Politieke Ambtsdragers. Alleen voor ongeschoolde arbeid en het politieke ambt is nog geen diploma vereist.
- 47. Over Bekwaamheid en Geschiktheid van Politieke Ambtsdragers. PowerPoint.
- 48. Interview met mr. dr. Leo Klinkers over ‘Over bekwaamheid en geschiktheid van politieke ambtsdragers’.
- 49. Uittreksel uit het boek Over Bekwaamheid en Geschiktheid van Politieke Ambtsdragers.
- 50. De afwezigheid van vakmanschap in de politiek
Opleidingen en cursussen
De Methode Klinkers heb ik enkele tientallen jaren gedoceerd. Niet alleen voor studenten bestuurskunde, maar ook voor groepen ambtenaren van het rijk, provincies en gemeenten. En voor de leden van de diverse projectteams met wie ik in binnen- en buitenland politieke en maatschappelijke problemen moest oplossen. Dit deel van het Verzameld Werk bevat enkele van die producten. In de loop der jaren verschoof de titel naar ‘Cursus Samenleving’, of naar ‘Cursus Circulair Beleid Maken’. Het aspect ‘circulair’ betekent in deze context dat de Methode, mits correct toegepast, geen zinloos, onuitvoerbaar beleid garandeert, noch beleidsnota’s die in een la verdwijnen. Geen verlies van beleidsenergie en geen productie van beleidsafval.
- 51. De opleiding GAII. Beschouwingen rondom het Rapport van de Commissie van Reijen
- 52. Het ROI in de jaren zeventig en tachtig
- 53. Bestuurswetenschappelijk Opleiden
- 54. Interactief problemen oplossen
- 55. Training and education in public administration
- 56. Survey Among European Experts of Training and Education in Public Administration
- 57. Cursus in de vorm van e-learning van de ‘Methode Klinkers’. Module 0
- 58. Cursus in de vorm van e-learning van de ‘Methode Klinkers’ Module 1
- 59. Cursus in de vorm van e-learning van de ‘Methode Klinkers’ Module 2
- 60. Cursus in de vorm van e-learning van de ‘Methode Klinkers’ Module 3
- 61. Cursus in de vorm van e-learning van de ‘Methode Klinkers’ Module 4
- 62. Cursus in de vorm van e-learning van de ‘Methode Klinkers’ Module 5
- 63. De ‘Methode Klinkers’. Aspecten van strategische interactieve beleidsvorming en uitvoering.
- 64. Workshop Strategische Politieke Besluitvorming Project Aruba
- 65. Power Point Presentatie over de Methode Klinkers
- 66. Samenleving 1.1 en 2.0. Trailer-Introductie.
- 67. Titel Samenleving 1.1 en 2.0. Deel 1, Inleiding.
- 68. Samenleving 1.1 en 2.0. Deel 1, Hoofdstuk 1.
- 69. Samenleving 1.1 en 2.0. Deel 1, Hoofdstuk 2.
- 70. Samenleving 1.1 en 2.0. Deel 1, Hoofdstuk 3.
- 71. Samenleving 1.1 en 2.0. Deel 1, Hoofdstuk 4.
- 72. Module 1 van Hoofdstuk 4
- 73. Module 2 van Hoofdstuk 4
- 74. Module 3 van Hoofdstuk 4
- 75. Module 4 van Hoofdstuk 4
- 76. Module 5 van Hoofdstuk 4
- 77. Module 6 van Hoofdstuk 4
- 78. Module 7 van Hoofdstuk 4
- 79. Module 8 van Hoofdstuk 4
- 80. Module 9 van Hoofdstuk 4
- 81. Module 10 van Hoofdstuk 4
- 82. Module 11 van Hoofdstuk 4
Geboden en verboden
Dit is een omvangrijke serie video’s waarin ik standpunten inneem over een grote verscheidenheid van onderwerpen die in het openbaar bestuur een rol spelen. Zie ze als een aanvulling op het hierboven genoemde boeken Beleid begint bij de Samenleving (2002) en Vakvereisten voor Politiek en Beleid (2002). Het zijn video’s die bijna allemaal horen bij de methodologische aspecten.
- 83. Het realiseren van samenlevingsresultaten. Daar gaat het om.
- 84. Wat is de kracht van Samenlevingsbeleid door middel van Circulair Beleid maken? Het voorkomt beleidsafval en verlies van beleidsenergie.
- 85. Start van een circulair beleidsproces? Een goed begin …
- 86. Hoe verwerf je draagvlak? Met een persoonsgerichte benadering.
- 87. Waarneming van de problematische werkelijkheid. Daarmee begint het proces.
- 88. Waarom maak je een bloemlezing? Om de samenlevingswensen te kennen.
- 89. Waarom maak je een omgevingsanalyse? Om wijsheid en waarheid te vinden.
- 90. Waarom een consultatieronde? Om de ziel van de samenleving te bereiken.
- 91. Waarom doen we briefings? Om helpers te trainen.
- 92. Waarom een duik in het oorzakelijk proces? Om problemen echt op te lossen.
- 93. Waarom maak je probleem- en oorzakenanalyses? Om problemen echt op te lossen.
- 94. Politiek-bestuurlijke interventiepunten vaststellen. Ken het juiste moment.
- 95. Is doelstellen gemakkelijk? Nee, dat vereist zeven stappen.
- 96. Waar zit de haalbaarheidsdiscussie? In stap 6 van de architectuur van doel stellen.
- 97. Waar zit de kosten-baten analyse? In stap 6 van de architectuur van doel stellen.
- 98. Cijfers en feiten zijn belangrijk. Anders weet je te weinig.
- 99. Waar zit het uitvoeringsplan? Helemaal aan het slot.
- 100. Hoe erg is symptoombestrijding? Soms kan het niet anders.
- 101. Hoe stuur je? Input-, Output- en Outcomesturing.
- 102. Is bureaucratie slecht? Nee, mits ……
- 103. Is een kwalitatief doel meetbaar? Jazeker.
- 104. Is een meet- en regelsysteem belangrijk? Niets is belangrijker.
- 105. Obstakels elimineren. Dat is succes realiseren.
- 106. Omgaan met onzekerheid. Dat moet je leren.
- 107. Plaats en belang van analyses. Individueel en als team.
- 108. Sturen op maatschappelijke processen? Heerlijk werk.
- 109. Waarden en normen. Vaak verkeerd geformuleerd.
- 110. Waarom communiceren met burgers? Is de essentie van samenlevingsbeleid.
- 111. Waarom dekking geven? Anders brandt projectleider af.
- 112. Waarom die zoektocht naar de menselijke maat?
- 113. Waarom een integrale aanpak? Alleen dan los je iets op.
- 114. Waarom een projectteam? Om door muren te kunnen gaan.
- 115. Waarom expert meetings? Ter validatie van de analyses.
- 116. Waarom formele logica? Voor een goede argumentatie
- 117. Waarom is het proces belangrijker dan het resultaat? Om daadwerkelijk resultaten te bereiken.
- 118. Waarom kennisbeleid, kennismanagement, kennisorganisatie? Onmisbare gereedschapskist.
- 119. Waarom veranderen en vernieuwen? Pas je aan of ga ten onder.
- 120. Waarom zijn er politieke vakvereisten? Om de macht over de normstelling te bedwingen.
- 121. Wanneer collectief of individueel? Ken je keus.
- 122. Wanneer heiligt het doel de middelen? Als je een koersafwijking moet elimineren.
- 123. Wanneer kom je met een visie? Pas halverwege het proces.
- 124. Wat doet soort zoekt soort? Organisatorische afsterving.
- 125. Arbeidsverdeling in een project? Niet doen.
- 126. Bang voor complexiteit? Niet nodig.
- 127. Bang voor doel heiligt de middelen? Niet nodig.
- 128. Ben je aardig? En ook waardig?
- 129. De staf- lijnorganisatie? Traditionele organisatie.
- 130. Gaat veranderen en vernieuwen vanzelf? Nee, zeker niet.
- 131. Geen allocatie van middelen? Dan mission impossible.
- 132. Geen politieke ambitie? Dan ook geen kwaliteit van leven.
- 133. Gelijk hebben of gelijk krijgen? Kies altijd voor gelijk hebben.
- 134. Heb respect voor draagtijd. Anders maak je een onvoldragen vrucht.
- 135. Het belang van politieke wilsuitspraken. They make the world go round.
- 136. Het format van een actie. Dat luistert nauw.
- 137. Hoe belangrijk is causaliteit? Zonder causaliteit geen probleemoplossing.
- 138. Hoe belangrijk is de persoonsgerichte benadering? Extreem belangrijk.
- 139. Hoe belangrijk is de voorbeeldfunctie? Zeer, zeer belangrijk.
- 140. Hoe belangrijk is beleidseffectiviteitsmeting? Extreem belangrijk.
- 141. Hoe belangrijk is emotie? Nogal belangrijk.
- 142. Hoe belangrijk is teambuilding? Zonder teambuilding geen team.
- 143. Hoe belangrijk zijn burgers? Het allerbelangrijkst.
- 144. Hoe belangrijk zijn de interviews? Zij leiden tot de kern der zaak.
- 145. Hoe doe je rolverdeling in een team? Verstandig mee omgaan.
- 146. Hoe elimineer je een koersafwijking? Met negatieve feedback.
- 147. Hoe erg is een angstcultuur? Heel erg.
- 148. Hoe erg is ‘jumping to solutions’? Nogal erg.
- 149. Is het projectleider of procesmanager? Het maakt niet uit.
- 150. Is politieke gevoeligheid van ambtenaren goed? In beginsel niet.
- 151. Is projectmatig werken gemakkelijk? Nou nee, zeker niet.
- 152. Hoe slecht is gedoogbeleid? Heel slecht.
- 153. Hoe organiseer je betrokkenheid? Persoonsgericht, zorgvuldig en systematisch.
- 154. Wat is beleidsenergie? Dat zijn je middelen.
- 155. Wat is de considerans? Dat is de ziel van een wet.
- 156. Wat is de gewenste situatie? Dat is je doel.
- 157. Wat is de ongewenste situatie? Dat motiveert tot een beleidsproces.
- 158. Titel Wat is de valkuil van het oplossingendenken? De meest voorkomende fout in het openbaar bestuur
- 159. Wat is de waarde van een politieke partij? Twijfelachtig.
- 160. Wat is de waarde van politieke persoonlijkheidskenmerken? Zeer belangrijk.
- 161. Wat is divergeren en convergeren? Voortschrijdend inzicht door ballast achter je te laten.
- 162. Wat is doel belasten? Dat is bijzonder vervelend.
- 163. Wat is doel bereiken? Dat is ‘bingo’.
- 164. Wat is doel stellen? Dat is markeren van de gewenste situatie.
- 165. Wat is negatieve feedback? Dat is het mooiste wat er bestaat.
- 166. Wat is een satellietstructuur? Dat is een prachtige organisatievorm.
- 167. Wat is feed-in? Dat is je doel bijstellen.
- 168. Wat is het ‘democratisch gat’? Dat is overdreven bezorgdheid.
- 169. Wat is het vaststellen van de bandbreedte? Koersafwijkingen tot hier en niet verder.
- 170. Wat is het verwijderingsproces? Zo ga je van A naar B.
- 171. Wat is inputoverload? Bron van problemen.
- 172. Wat is inspraak? Een zeer ernstige fout.
- 173. Wat is juridisering van het bestuur? De rechter op de stoel van het bestuur.
- 174. Wat is ‘de macht over de normstelling’? Dat is alle macht.
- 175. Wat is management? Laat ze hun werk doen.
- 176. Wat is positieve feedback? Het ergste wat een beleidsmaker kan overkomen.
- 177. Wat is projectmatig werken? Dat is heerlijk werken.
- 178. Wat is quoteringsbeleid? Dat is criminogeen.
- 179. Wat is relatieve dissensus? Dat mensen van mening verschillen.
- 180. Wat is streven? Toewerken naar het resultaat.
- 181. Wat is ‘trial motivation and error elimination’? Hetzelfde als negatieve feedback.
- 182. Wat is vraagsturing? Dat is samenlevingsbeleid.
- 183. Wat kun je bereiken zonder middelen? Niets.
- 184. Wat moet je met een projectplan? Nauwkeurig invullen.
- 185. Wat moet je met een stuurgroep? Liefst niets.
- 186. Wat moet je met planning&control? Weten wanneer het zinvol is.
- 187. Wat moet je met zekerheidsperfectionering? Liefst helemaal niets.
- 188. Wat moeten we willen bereiken? Daar gaat het om.
- 189. Wat zijn sleutelfiguren? Mensen die de wijsheid in pacht hebben.
- 190. Welke vragen in de consultatieronde? Deze, en geen andere.
- 191. Werken met marktordening en marktwerking? Extreem oppassen.
- 192. Werken van buiten naar binnen en van onderop. Dat is samenlevingsbeleid.
- 193. Wetten bij projectmatig werken. Neem ze ter harte.
- 194. Wetten voor het bereiken van resultaten. Niet bagatelliseren.
- 195. Wil je afrekenen op het resultaat? Niet doen.
- 196. Wil je beheersing of een proces? Weet wat je kiest.
- 197. Wil je een consultant? Ken dan jouw keus.
- 198. Wil je een doel bereiken? Maak dan acties volgens het boekje.
- 199. Wil je prioriteiten stellen? Niet bij een geïntegreerde aanpak.
- 200. Hoe belangrijk zijn de interviews? Zij leiden tot de kern van de zaak.
- 201. Pleur op.
- 202. Rechtsstaat
- 203. De politiek van niet willen weten. Dat is een bedenkelijk zaak.
- 204. Het ‘Grote Foutenboek’. De doos van Pandorra.
- 205. Hoe erg is risicomijdend gedrag? Dat hangt ervan af.
- 206. Hoeveel aandacht is er voor uitvoering? Nauwelijks aandacht.
- 207. Hoe staat het met uitvoerbaarheid? Niet zo best.
- 208. Hoe ontstond de schijnwereld van de politiek? Door te veel afstand.
- 209. Hoe gevaarlijk zijn reorganisaties? Heel voorzichtig zijn.
- 210. Hoe erg zijn systeemfouten? Bijzonder erg.
- 211. Moeten we een machten- en belangenanalyse maken? Nee, niet doen.
- 212. Normvestigend of normBEvestigend optreden? Een wereld van verschil.
- 213. Opdrachtgever en opdrachtformulering. Een bron van problemen.
- 214. Oplossingen en oplossingsrichtingen. Vaak de verkeerde kant op.
- 215. Politiek als veroorzaker grootste maatschappelijke problemen. Dat is schrikken.
- 216. Politiek krijgt de samenleving die zij verdient. En zo is het.
- 217. Politieke ambtenaar en politieke adviseur. Het eerste is fout en het tweede is riskant.
- 218. Politieke journalistiek? Volgens een minister “lui en hoerig”.
- 219. Politieke levenscyclus en vitaliteit? Op sterven na dood.
- 220. Professionals aansturen. Niet doen.
- 221. Wat doe je met, voor de politiek bestemde, wetenschappelijke rapporten? Met je vingers van afblijven en niet vervalsen.
- 222. Scheiding van beleid en uitvoering? Absoluut niet doen.
- 223. Schuldige politieke nalatigheid. Een draak met heel veel koppen.
- 224. Stelselwijzigingen? Weet waar je aan begint.
- 225. Wat hebben we aan parlementaire enquêtes? Niets.
- 226. Wat is damage control? Dat is een ziekte.
- 227. Pleegde Wilders een ambtsmisdrijf? (Dit is een artikel over Wilders’ overtreding van artikel 1 Grondwet)
- 228. Pleegde Wilders een ambtsmisdrijf? (Dit is video 1 van het eerder genoemde artikel).
- 229. Wat kan de rechtbank doen? (Dit is nog een tweede video over de positie die de rechter kan innemen)
Beleid, Recht, Uitvoerbaarheid en Handhaafbaarheid
- 230. De uitvoerbaarheid van beleid en de handhaafbaarheid van regelgeving
- 231. Uitvoerbaarheid en Handhaafbaarheid. Hoe Hirsch Ballin zijn eigen voorzet alsnog kan inkoppen
- 232. Hoor de ambtenaren
- 233. Bestuurlijke organisatie
- 234. Beter communiceren
- 235. Oorzaken van falend beleid
- 236. Het Grote Fouten Boek
- 237. Systeemfout
- 238. Zorgfonds
- 239. Zorgsteldel, Doif is dood
- 240. De artikelen 2 en 3 van de Verhaalswet Ongevallen Ambtenaren en de Hoge Raad.
- 241. Nogmaals de Hoge Raad en de Verhaalswet Ongevallen Ambtenaren 1965
- 242. Het non-contentieuze administratieve proces aan de hand van een praktijkgeval.
- 243. Het non-contentieuze administratieve proces aan de hand van een praktijkgeval.
- 244. Openbaarheid van beleidsvorming.
- 245. Openbaarheid van Bestuur.
- 246. Het wetsontwerp openbaarheid van bestuur.
- 247. Het gewijzigde wetsontwerp openbaarheid van bestuur.
- 248. Gemeenten, AROB-bezwaar en advies.
- 249. Wetgevingsambtenaren opgejaagd.
- 250. Druk op het cybernetisch systeem.
- 251. Evaluatiewerk geen kenbron van recht.
- 252. Algemeen Bestuursrecht.
- 253. Openbaarheid van Bestuur.
- 254. Voorschriften met betrekking tot de gewesten.
- 255. Provinciewet.
- 256. Enkele kanttekeningen bij het ontwerp van wet Reorganisatie Binnenlands Bestuur en het ontwerp van wet tot wijziging van de provinciale indeling.
- 257. Een analyse van de beleidstechnische waarde van de concept-structuurschets voor de bestuurlijke indeling van Nederland.
- 258. Bestuurswetenschappelijk onderwijs.
- 259. Burgemeesters wegen hun ambt.
- 260. Life in Public Administration. Who administers? How, Where and with What does one administer/How does one learn to administer?
- 261. De tien plagen van de staat. De bedrijfsmatige overheid gewogen.
Varia
- 262. Terug naar Start. Een experiment mét en vóór de politiek.
- 263. Regeerakkoord? Uitgebreid en dichtgetimmerd?
- 264. Wat moeten we met een Regeerakkoord? Afschaffen.
- 265. Wat is er zo slecht aan een Regeerakkoord? Het stimuleert oligarchie.
- 266. Wat moet er in de plaats komen van een Regeerakkoord? Een Samenlevingsakkoord
- 267. Leeraspecten Project Toeslagen
- 268. Bestuursonderzoek Oost-Nederland-I
- 269. Bestuursonderzoek Oost-Nederland-II
- 270. Mini-provincies nodig? Alstublieft eerst nog even bewijzen.
- 271. Zinloze grap van 350 miljoen
- 272. Vergrijzing en bevolkingsdaling
- 273. Structurele bevolkingsdaling. Een urgente nieuwe invalshoek voor beleidsmakers.
- 274. How many immigrants does Europe need?
- 275. De totstandkoming van het Tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer.
- 276. Towards a Sustainable Rattanakosin. Strategic plan.
- 277. Integrated and Interactive Policymaking. Guidelines on a comprehensive approach to policy development.
- 278. Eindrapport Goederenvervoerbeleid Suriname.
- 279. Dossier voor leden van De Nationale Assemblée (Parlement) inzake de presentatie van Leo Klinkers op 17 december 2010 over het vergemakkelijken van het ondernemen in Suriname.
- 280. Opstellen over soevereiniteit, over democratie, over sociale grondrechten in Suriname.
- 281. Facilitating business in Suriname: The road towards self-reliance.
- 282. Nationaal Strategisch Veiligheidsplan Suriname. Veiligheid als nationaal belang in de context van nation building.
- 283. De toepassing van de ‘Methode Klinkers’ in Suriname.
- 284. Is democratie wel mogelijk in Suriname? Een dialoog over de staatsstructuur en democratie in Suriname.
- 285. Meet- en regeltechniek bij beleidsuitvoering. Standaarden en principes van monitoring.
- 286. Stand van zaken Project Niet-Belastingmiddelen Suriname.
- 287. Suriname als Rechtsstaat en Natiestaat. Betoog Bouterse in De Nationale Assemblee, tweede termijn, inzake de Tabel van vier lijsten van benodigde wetten.
- 288. Tabel van vier lijsten nodige wetten.
- 289. Rechtsstaat, Grondwet en Constitutioneel Hof. Betoog Bouterse in tweede termijn inzake o.m. de kritiek op het beoogde Constitutioneel Hof.
- 290. 30 april 1980, een oorzakenanalyse.
- 291. Het vak bestuurskunde aan een juridische faculteit.
- 292.Twintig jaar van ontwikkeling.
- 293. Wat is bestuurskunde?
- 294. Cultuur. Over twee zeepbellen-I.
- 295. Over twee zeepbellen-II. Economische crisis is bestuurlijke.
- 296. De ambtenaar-accountant: een plaats buiten de organisatie waard.
- 297. Onderzoek naar de bestuurlijke effecten van de invoering van Rekeningrijden in de regio Utrecht.
- 298. Verlanglijstje.
- 299. Een wintervertelling . Twee collega’s, twee modellen.
- 300. Twee collega’s, twee modellen.
- 301. Het bijzondere van het ambtenaarschap.
- 302. Blijmoedige bezorgdheid.
- 303. Minder bureaucratie - operatie Kafka.
- 304. Een essay over marktwerking en marktordening.
- 305. Mag je alles zeggen wat je wil?
- 306. Inkomensongelijkheid als belangrijkste bron van sociale problemen.
- 307. Hoe beschermen we waarden?
- 308. Evaluatie Strategische Visie Stadswerkplan Capelle 2020.
- 309. Het concept van de Rijkswet Caribische Hervormingsentiteit. Een bestuurskundige beschouwing.
- 310. Achtergronden, instrumentarium en werkwijze van de overheid.
- 311. Milieu. Nous Maintiendrons?
- 312. Evaluatie van Proses.
- 313. Enkele kanttekeningen bij het Rapport nr. 1 van de Commissie Hoofdstructuur Rijksdienst (Commissie Vonhoff).
- 314. Een beknopte reactie op Rapport nr. 2 van de Commissie Vonhoff.
- 315. De regeringspolitiek ten aanzien van de volkshuisvesting in het algemeen en de Utrechts huisvestingsproblematiek in het bijzonder.
- 316. Enige beschouwingen over het verkeersbeleid in het algemeen en de rijkswegenplanning in het bijzonder.
- 317. Democratie en participatie op lokaal niveau.
- 318. Het ruimtelijk beleid in Nederland. Een analyse van de drie nota’s ruimtelijke ordening.
- 319. Een analyse van de Nota van Gedeputeerde Staten van Gelderland inzake de gemeentelijke herindeling van de Midden-Betuwe van maart 1979.
Recensies, boekbesprekingen en bijdragen aan congressen
- 320. Recensie van Nederlandse en Vlaamse identiteit. Betekenis, onderlinge relatie en perspectief, S.W. Couwenberg (red.).
- 321. Burgerschap
- 322. Openbaar: organisatie, beleid en politieke omgeving.
- 323. Opstand der burgers, de Fortuyn-revolte en het demasqué van de oude politiek.
- 324. Recensie van De moraliserende overheid. Een eeuw filmbeleid.
- 325. Optimist in de politiek.
- 326. De legitimiteitscrisis. Vertrouwen op de democratie.
- 327. De kunst van het implementeren.
- 328. Op zoek naar leiderschap. Regeren na de revolte.
- 329. Nederland smacht naar Belgische politici.
- 330. Met de deur op een kier. Besturen in openbaarheid
- 331. The administrative aspect of regionalization within countries.
- 332. Preparation by western European universities for administrative public service.
- 333. The responsibility of the civil servant.
- 334. The introduction of a new management-method in de the Second Chamber of the Parliament in the Netherlands.
- 335. Het ruimtelijk beleid in Nederland. Een analyse van de drie nota’s ruimtelijke ordening.
- 336. Spanningsvelden rondom de ambtenaar.
- 337. Voorlichten tussen twee vuren.
- 338. Onduidelijkheden in de doel-middel relatie van de openbaarheidswet.
- 339. Proeve van een leergang dualisme Noord- en Midden-Limburg.
- 340. Hart voor de publieke zaak.
- 341. Parlement en regering: rijp voor een nieuwe politieke levenscyclus?
- 342. De Reformatie van de Staat: parlement en regering.
- 343. Interview na de Nationale Conventie 2006.
- 344. Burger Advies Raad.
- 345. Workshop Interactief Beleid Maken.
Inhoudsopgave deel B
Europa, Federale Staatsvorming en Soevereiniteit
-
introductie
-
Sterk met europa
-
federale staatsvorming (1)
-
federale staatsvorming (2)
-
Video's over federalisme
-
Failed federations
Introductie
Mijn aandacht voor federale staatsvorming van Europa voltrok zich in drie fasen.
Van 1970 tot 1996 was het ‘slechts’ een zaak van inlezen. Primaire kennis verwerven. Mijn beleidsanalytisch werk met de Methode Klinkers bood geen ruimte voor meer bemoeienis met het begrip federale staatsvorming.
Dat veranderde in 1996 toen ik naar België verhuisde om het proces van federale staatsvorming in dat land van dichtbij te bestuderen. Door kennismaking met Herbert Tombeur, directeur op het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de Vlaamse regering, expert op het gebied van federalisering, ontdekte ik de finesses van dat type staatsvorming. Wij besloten met zijn tweetjes een Europese variant te maken van de Amerikaanse Federalist Papers van 1787-1788, de onderbouwing van het werk van de Philadelphia Convention van 1787, leidend tot de eerste federale constitutie ter wereld. Wij schreven onze European Federalist Papers in 2012-2013. Onze poging om daarna in 2013 in Boekarest een Citizens’ Convention á la die van Philadelphia te organiseren mislukte op het laatste moment omdat enkele financiers zich terugtrokken.
De derde fase brak aan met de oprichting van de Federal Alliance of European Federalists (FAEF), in Milaan in 2018, samen met Italiaanse, Franse en Spaanse federalisten. Tot medio 2023 mocht ik aan die Alliantie leidinggeven.

Screenshot
Dit is een kaart van Europa, ontworpen in een stuk hout door Heinrich Bünting (Duits theoloog,1545-1606), verwerkt als een afbeelding van Prinses Europa. In de Griekse mythologie werd Europa gezien als een prinses.
Foto: Stefan Siba (Praag, februari 2024)
Sterk met Europa
- 346. F.A.E.F. Press release, May 17th, 2018 – Milan Declaration
- 347. F.A.E.F. Conference ‘Democracy and federalism – federate the federalists’, September 18th, 2018
- 348. Sovereignty, Security and Solidarity
- 349. Brexit is not a solution. A European Federation is
- 350. Macron and Rutte: intergovernmentalism 2.0
- 351. More European integration?
- 352. Federal EU vs intergovernmental EU. Which would work best?
- 353. A federal Europe is not a transfer union
- 354. The power game of Merkel, Macron and Rutte
- 355. The “Europe of the citizens”
- 356. Standards of federalism
- 357. Response to Yannis Karamitsios (Federalist Connection)
- 358. Give room to the Oceans, then the rising sea level can be lowered
- 359. Albania and Northern-Macedonia. Victims of autocratizing EU-oligarchy
- 360. SOS Europe – A Call For Unity, A European Petition
- 361. Anarchy + Anarchy = Strong Man
- 362. The Curse Of Intergovernmentalist System Errors
- 363. To err is human but to persevere in error is diabolical
- 364. Is the EU’s 750 Billion Recovery Fund a ‘Hamiltonian moment’?
- 365. Fighting the identity crisis of federalism in Europe
- 366. Episodes of flaring up European unity in the context of Federalism
- 367. The perverse impact of operating with treaties
- 368. Is Trump a psychopath? Does the Goldwater Rule need to be revised?
- 369. Foundations of Political Office
- 370.What the Trump experience demonstrates to Europe in terms of federal state construction
- 371. The right of veto as a hand grenade in the European Council
- 372. A federation is better at fighting pandemics than a treaty
- 373. Who is the judicial boss in the EU? The European Court of Justice or the highest courts in the Member States?
- 374. New German Government should schedule a popular vote for a European Federal Constitution
- 375. The European State System at a Crossroads
- 376. What caused EU’s geopolitical irrelevance in the Ukrainian drama?
- 377. The Ukraine War is a call for a European Federation now
- 378. The San Francisco Promise, Ukraine, and UN’s irrelevance
- 379. Unitary aspects of centripetal and centrifugal federations, and the source of Putin’s autocratic behaviour
- 380. The Making of the Constitution for ‘The Federated States of Europe’
- 381. The US Supreme Court case and how protect citizens’ rights in Europe
- 382. EU built on treaty-quicksand
- 383. Federating the world to tackle global existential threats
Voor de inhoud klik op de button hiernaast.
Boeken en video's over federale staatsvorming in Europa
Nu volgen boeken over federalisering van Europa en publicaties in relatie tot die boeken.
- 384. The European Federalist Papers
- 385. Naar een Europese federatie
- 386. Verbondenheid, Veiligheid en Voorspoed. Als de mensen het voor het zeggen krijgen. Naar de Verenigde Staten van Europa of, hoe Amerika Europa’s kleine broertje wordt
- 387. Sovereignty, Security and Solidarity. When people have a say. Towards the United States of Europe. Or, how America becomes Europe’s little brother
- 388. Trailer on the Constitutional Toolkit
- 389. Constitutional and Institutional Toolkit for Establishing the Federal United States of Europe
- 390. Timeline federalisation USA
- 391. Europa van de burgers
- 392. De Citizens’ Convention van de Federal Alliance of European Federalists (FAEF)
- 393. Video ter aankondiging van de komst van de Citizens’ Convention van FAEF
- 394. Fundamentals of FAEF's Citizens’ Convention federal approach
- 395. The Making of the Constitution for ‘The Federated States of Europe’
- 396. Improving FAEFs federal constitution Article The Preamble
- 397. Improving FAEFs federal constitution Article I
- 398. Improving FAEFs federal constitution Article II
- 399. Improving FAEFs federal constitution Article III
- 400. Improving FAEFs federal constitution Article IV
- 401. Improving FAEFs federal constitution Article V
- 402. Improving FAEFs federal constitution Article VI
- 403. Improving FAEFs federal constitution Article VII
- 404. Improving FAEFs federal constitution Article VIII
- 405. Improving FAEFs federal constitution Article IX
- 406. Improving FAEFs federal constitution Article X
- 407. What is a federation?
- 408. Why is a federal organization a strong kind of organization?
- 409. Is federalism only for states?
- 410. Why is a federal state not a super state?
- 411. What is an intergovernmental governing system?
- 412. What is meant by subsidiarity in the EU-context?
- 413. What is in a federation the vertical division of powers?
- 414. What is the horizontal division of powers?
- 415. What are checks and balances?
- 416. What is European integration and what is wrong with it?
- 417. What is the Kompetenz Katalog?
- 418. What is the difference between a federation and an intergovernmental governing system?
- 419. Is a federation only intended for states?
- 420. Why do people create a federation?
- 421. What does a country lose when joining a federation?
- 422. How does one create a federation?
- 423. Do many people know what a federation actually is?
- 424. Do several kinds of federations exist?
- 425. Are some federations better than others?
- 426. Do all federalists share the same opinions about federalisation?
- 427. What other opinions can we encounter?
- 428. For how long has Europe been busy with the creation of a federation, and why has this not succeeded up until now?
- 429. Don’t we need a homogeneous people and one homogeneous language in order to create a federation?
- 430. What makes a federation stronger than any other state system?
- 431. Can the Benelux play a role with regard European federalisation?
- 432. How does a country become member of a federation?
- 433. Is it possible for a member state to leave the federation unilaterally?
- 434. What is the part of the federal budget in the GNP?
- 435. Do taxes of member states remain the same when introducing a federal tax?
- 436. Will there be a better balance between income and expense if we would have a federal tax?
- 437. Why is it not possible to create a European federation by changing the Treaty of Lisbon?
- 438. What is really so bad about the Treaty of Lisbon?
- 439. Why would it be possible to federalize Europe since this has failed as from 1950, while the number of Euro-sceptics and Euro-haters increases?
- 440. Why do we chose an American federation for Europe?
- 441. What makes our constitution a strong and applicable foundation for a European Federation?
- 442. What are these universal principles in our federal constitution?
- 443. How did we arrive at a Constitution of only ten articles?
- 444. How on earth can ten articles cover the variety of European societies?
- 445. How does our Constitution safeguard democracy?
- 446. Why would a German vote for a Spaniard? How does he know that would be a good choice?
- 447. Notwithstanding their federal constitution, the Americans are stuck with the fiscal cliff?
- 448. What do member states of a federation have to adjust in their own country?
- 449. Why do we intend to organize a federal Convention such as the Convention of Philadelphia in 1787?
- 450. Why do we want a federal Convention with leaders of civil-society organizations and no representatives of EU-institutions or of member states?
- 451. Why is participation in the federal Convention confined to 56 delegates?
- 452. How can we organize a European-wide ratification process of a federal Constitution and what will happen after ratification?
- 453. Do we really think that the people of Europe would vote for a European Federation?
- 454. From where do the Citizens of Europe gain the right to vote for this?
- 455. Why did we write these European Federal Papers?
- 456. What is our legitimation to write these papers since we are not named Jefferson, Madison, Hamilton and Jay?
- 457. Trailer series on federalization: Strong with Europe.
- 458. P1-C1 How weak is the EU?
- 459. P1-C2 Life is lived forward but understood backward
- 460. P1-C3 The rise and fall of intergovernmental administration
- 461. P1-C4 The causal complex of discontent, opposition and resistance to the EU
- 462. What does a system error do to the system?
- 463. P2-C1 What is a federation?
- 464. P2-C2 Where is this kind of thinking coming from?
- 465. P2-C3 What else should be known about federalization?
- 466. P3-C1 How were the federal Unites States established?. 467. P3-C2 The creation of a federation
- 468. P3-C4 The Federalist Papers
- 469. P4-C1 Firstly some formal aspects
- 470. P4-C2 The federal European Constitution in a nutshell.
Voor de inhoud klik op de button hiernaast.
Andere producties over federale staatsvorming
Hier vindt u een verzameling geschriften en video’s over het nut en de noodzaak om eindelijk na ruim tweehonderd jaar (de oprichting van de eerste federatie in Amerika tussen 1787-1789) dezelfde stap te zetten in Europa. Onder de titel Euromismen heb ik enkele video’s opgenomen, onder meer als kritiek op extreem rechts.
- 471. Extreemrechts: wat leren we van 1923, 1933 en 1984?
- 472. Migratie is goed. Migratie moet. Deel 1
- 473. Migratie is goed. Migratie moet. Kunnen natiestatelijke activisten strafrechtelijk worden vervolgd? Deel 2
- 474. Brexit is geen oplossing. Een Europese federatie wel.
- 475. Schrap het woord Vreemdelingenrecht.
- 476. Een Europees leger? Ja, natuurlijk.
- 477. Wat is de relatie tussen federalisme en kerstverlichting?
- 478. Extreme right. What do we learn from 1923, 1933 and 1984?
- 479. Brexit is not a solution. A European Federation is.
- 480. A European Army? Yes, of course.
- 481. Federalism and Christmas lighting.
- 482. Immigration is good. Immigration is a must.
- 483. Tien voordelen van een Europese Federatie.
- 484. Cursus Europese Federatie. Wat, waarom, Hoe en Wanneer?
- 485. Wrong exit.
- 486. De ziekte van de politieke journalistiek.
- 487. EU politicians don’t know the difference between an undemocratic intergovernmental treaty and a democratic federal constitution. The lack of knowledge is amoral, the result is immoral.
- 488. Federale Grondwet voor Europa.
- 489. Ten advantages of a European Federation.
- 490. Europa zal federaliseren of uiteenvallen. Wie durft out-of-the-box te stappen?
- 491. Cursus Federale Staatsvorming. Algemene Informatie over de cursus.
- 492. The ‘Europe of the Citizens’.
- 493. Fighting the identity crisis of federalism in Europe. A reexamination of basic federalist elements to prevent the EU collapsing.
- 494. Unitary aspects of Centripetal and Centrifugal Federations and the source of Putin’s autocratic behavior.
- 495. A close look at psychological factors in the UN Charter review and the Earth Constitution.
- 496. Private federale organisaties in Nederland. Private federaties 1.
- 497. Bijlagen 1 en 2 bij private federaties in Nederland. Private federaties 2.
- 498. De Gaulle, Churchill and the French Premier Reynaud.
- 499. June 1940.
- 500. Bratislava Top.
- 501. CETA en het perverse unanimiteitsbeginsel.
- 502. Episoden van opflakkerende Europese verbondenheid in de context van Federalisme.
- 503. Europese Federatie.
- 504. Inwonerkannibalisme.
- 505. Federaal Zwitserland.
- 506. Hoe ziek is de EU?
- 507. Hoezo domme Amerikanen?
- 508. Integratie.
- 509. Kan Nederland, Nederland blijven?
- 510. Referenda.
- 511. Scheuren in het EU-gebouw.
- 512. Scotlexit.
- 513. The Ladder towards a European Federation.
- 514. Valse profeten.
- 515. Waar een wil is, is geen grens.
- 516. Waarom is een Europese federatie sterk?
- 517. Wallonië, CETA en de Europese Unie.
- 518. Wilders, Baudet, Roos, Dijkgraaf, jullie spelen met mensenlevens.
- 519. Mijnheer Rutte: een federatie is geen superstaat.
- 520. Natiestaat = Anarchie = Oorlog.
- 521. Drie opties voor Europa.
- 522. Federalising Europe through Article 20 of the Lisbon Treaty.
- 523. The political future of Europe.
- 524. How do we protect values?
- 525. The sovereignty of the people: the basis for circular policy making and federalisation.
- 526. Standaarden van federalisme.
- 527. Making a federal Europe. Now or Never?
- 528. In 2035 is Europa een Federale Staat. De opkomst en neergang van het naoorlogse Europese statensysteem in het perspectief van het boek ‘De Onvermijdelijkheid van een Nieuwe Wereldoorlog.’
- 529. In 2035 Europe is a federal state. The rise and fall of the post-war European State system in the perspective of the book ‘The Inevitability of a new World War’.
- 530. Episodes of flaring European connection in the context of Federalism. Introduction and Five book reviews, January 2017.
- 531. Questions & Answers about federalising Europa.
- 532. A Citizens’ Covenant for the Ratification of a democratic federal constitution for The Federated States of Europe.
- 533. What caused EU's geopolitical irrelevance in the Ukrainian drama?
- 534. A worrying overview of tensions and conflicts in the world.So, we should exchange the UN for a World Federation
- 535. A ChatGPT analysis of tensions, conflicts and wars in Europe between year 0 and year 2100. Who fought whom and why?
- 536 Toward a Shared Future: Why a Federation is the Only Viable Solution to the Israeli-Palestinian Conflict.
- 537. Reimagining Checks and Balances: Establishing the Ombudsmus Council as Quarta Politica in Democratic Governance.
- 538. The Dual Seven Democratic Dimensions Index: A Novel and Simplified Metric to Accurately Assess Democracy.
- 539. Constitution for a World Federation. A Worldwide Pact for Peace, Justice and Sustainability on Earth.
- 540. Het Ventotene Manifest Heropend,
Van een multilaterale, intergouvernementele Europese Unie naar een federaal Europa. - 541. The Ventotene Manifesto Re-Examined,
From a multilateral, intergovernmental European Union to a federal Europe. - 542. Reviving the Ventotene Manifesto: Federalism as a Response to Europe’s Democratic Decline.
Voor de inhoud klik op de button hiernaast.
Zes specifieke video's over federalisme, met publiek
In 2019 zijn zes video’s opgenomen voor studenten in Milaan. Ik beantwoord hun vragen.
- 543. Some people say that the European Union is already looking like a federation. What do you think?
- 544. What really is a federation?
- 545. Why a federal state is not a superstate?
- 546. Why a Federal Constitution should be better than a treaty?
- 547. Why the USA has a federation since more than 2 centuries, while Europe hasn’t reached it yet?
- 548. Which should be the objectives of a European Federation?
Voor de inhoud klik op de button hiernaast.
Failed Federations
In deze rubriek schenk ik aandacht aan het begrip ‘failed federations’. Hoewel er nu 27 federale landen bestaan die samen iets meer dan 42% van de wereldbevolking huisvesten zijn er na 1787 – de oprichting van de eerste federatie in Amerika door de Philadelphia Conventie – inmiddels meer dan 27 gevestigd. Maar ze hebben het niet allemaal overleefd. Zowel in Europa (denk aan het federale verbond in de Balkan onder leiding van Tito en aan de federale relatie tussen Tsjechië en Slowakije), in Afrika (het uiteenvallen van de federaties van Sudan en Kameroen), en Azië (Indonesië). De grondoorzaak van dat falen lag steeds in de constructie van een verkeerde juridische basis, namelijk een slechte federale constitutie. Veroorzaakt door mensen die niet weten hoe je een federale constitutie moet ontwerpen en een federatie in elkaar moet zetten. Dat biedt ze altijd de mogelijkheid om machthebbers in staat te stellen de federale constitutie naar hun hand te zetten. En vervolgens naar de ondergang te leiden. De oorzaak hiervan is onkunde of onwil om te beseffen dat de constructie van een federatie staat of valt met de kwaliteit van de basis, de federale constitutie. Die moet men maken op basis van Standard Operational Procedure, SOP. Kent men die niet of wil men die niet respecteren dan produceert men SOB: Standard Operational Bullshit.
- 549. Trailer ter inleiding van dat rapport over de Molukken.
- 550. Van Cold Case naar Hot Case. Waarom en hoe de Verenigde Naties het Molukse volk kunnen en moeten bevrijden.
- 551. From Cold Case to Hot Case. Why and How the United Nations Can and Must Free the Moluccan People.
- 552. Actieboek voor de verbetering van de leefbaarheid in de Molukse wijk Berkenoord 2 in Vaassen, gemeente Epe.
- 553. Soevereine Molukken.
- 554. Unitary Aspects of Centripetal and Centrifugal Federations and the Source of Putin’s autocratic behavior.
Voor de inhoud klik op de button hiernaast.
Deel C
LIJST VAN PROJECTEN MET DE METHODE KLINKERS
In de periode van 1983 tot heden heb ik in het kader van opdrachten voor overheden in binnen- en buitenland projecten geleid voor het oplossen van politiek/maatschappelijke problemen. De productie in de vorm van analyses, actieplannen, rapporten, nota’s, studies, actieplannen is te veel om hier te vermelden. Voor zover relevant in de context van Verzameld Werk is hiervoor al aandacht geschonken aan specifieke projecten.
De projecten zijn uitgevoerd op basis van de Methode Klinkers. Dit was mijn manier om zuivere en toegepaste wetenschap in een hermeneutische verbinding te plaatsen.
Deel D
LIJST EISEN VAN BEKWAAMHEID EN GESCHIKTHEID
Het boek ‘Over Bekwaamheid en Geschiktheid van Politieke Ambtsdragers. Alleen voor ongeschoolde arbeid en het politieke ambt is nog geen diploma vereist’ sloot ik af met een lijst van 30 eisen van bekwaamheid en 26 van geschiktheid. Ik neem die lijst hier over.

Deel E
De Wet van Klinkers: Een deontologie
Een deontologie lijkt op een gedragscode, maar gaat dieper. Iemands deontologie verklaart wie en wat hij is.
In de loop van mijn bestuurskundig werk, vanaf 1970, heb ik geleerd welk niveau van integriteit en professionaliteit getoond moet worden in dienstbaarheid aan het algemeen belang. Het bracht mij ertoe om dit inhoud te geven in de vorm van een wet. Een wet die in elk geval voor mij geldt, maar eigenlijk ook voor alle andere externe overheidsadviseurs.
Deze Wet van Klinkers omvat dertig artikelen, voorafgegaan door een Considerans. In een echte wet bevat de Considerans de overwegingen die het motief zijn om een wet te maken. De Artikelen zijn verdeeld in de volgende secties:
I. Om te beginnen.
II. Een goede adviseur bewaart zijn integriteit met principes.
III, Een goede adviseur beschikt over kennis en ervaring.
IV. Een goede adviseur is empathisch, maar ook duidelijk, ook al kan dat pijn doen.
V. Een goede adviseur heeft een hekel aan ‘doeners’ en ‘pragmatisten’.
VI. Om te eindigen.
Ervaringen met projecten in binnen- en buitenland stimuleerden mij om af en toe Artikelen te wijzigen, aan te vullen of te verscherpen. Deze versie van november 2024 is de laatste.
Deel F
Epiloog: 'Wie niet leest, die niet leert'
De politieke polarisatie van dit moment dwingt tot een handelingskeuze: wegkijken of vechten. Ik kies voor vechten. Wie of wat is de vijand? Antwoord: de aan pathologische domheid grenzende onwetendheid van hen die het politieke systeem bevolken. Meer in het bijzonder het onaanvaardbare niveau van de leden van de Tweede Kamer. Mensen met een ‘gewone baan’ hoeven de Deugdenethiek van Aristoteles niet te kennen. De leden van de Tweede Kamer wel.
Door een al tientallen jaren durend fundamenteel gebrek aan kwaliteit in de Tweede Kamer verkeert ons politieke systeem in verval. Gedreven door mijn bestuurskundige verantwoordelijkheid ‘val’ ik dat verval verbaal aan en gebruik ik vier boeken als mijn ‘wapens’. Die moeten bestudeerd en toegepast worden om verder verval van ons politieke systeem te stoppen. Dan kan de schade aan de Democratische RechtsStatelijkheid van ons land worden hersteld en leiden tot een nieuwe balans tussen politiek en bevolking. Dit zijn de vier boeken:




Met de Aanvallen 1, 2a, 2b, 2c en 3 vul ik mijn persoonlijke handelingskeuze in. Ik daag anderen uit om zich te beraden op hun eigen handelingskeuze: wegkijken of meevechten.
- Ik val aan, volg mij (1): Waarom deze aanval?
- Ik val aan, volg mij (2a): Wie moet mij volgen?
- Ik val aan, volg mij (2b): Wie moet mij volgen?
- Ik val aan, volg mij (2c): Wie moet mij volgen?
- Ik val aan, volg mij (3): Hoe moet dat dan?
Copyright 2025 Leo Klinkers Publicaties -